Wo2Slachtoffers.nl

Bode, de, Nelly Adriana Jeannette

Geboortedatum:
7 september 1905 (Heer (Zuid-Limburg))
Overlijdensdatum:
16 januari 1944 (Vught)
Begraven op:
Asputten Kamp Vught te Vught

Biografie

Woonde in Rotterdam. Dochter van machinist Coenraad Antoon de Bode (21 februari 1871 Rengon/Rotti, Nederlands-Indië) en Hubrina van den Hoek (10 januari 1876 Serooskerke - 23 oktober 1928 Utrecht). Ongehuwd. De relatie met de vader van haar dochter Hubrine Theodora (19 december 1933 's-Gravenhage - 7 februari 2005) werd in 1935 verbroken. Om de kost voor haarzelf en haar dochter te verdienen ging zij aan de slag bij het Gewestelijk Arbeidsbureau in Rotterdam. Nederlands Hervormd. Lid verzet. Bij het bombardement op Rotterdam in mei 1940 hielp ze waar ze kon. Door haar toedoen kon een oude joodse vrouw met een vissersboot naar Rotterdam uitwijken. Later in de oorlog gaf ze haar persoonsbewijs aan een joodse huisgenote. Bij een controle bleek dat de foto op het persoonsbewijs was veranderd. Na haar arrestatie nam ze alle schuld op zich. Op 17 december 1943 werd zij overgebracht naar het concentratiekamp Vught, waar ze in barak 23b verbleef onder gevangenennummer 0679. Zij werd slachtoffer van het 'Bunkerdrama'. Eén van de medegevangenen was de Duitse Agnes Jetzini, de echtgenote van een hoge PTT-ambtenaar. De vrouw zat in Kamp Vught, omdat ze de Führer tijdens een feestje had beledigd. Zij stelde pogingen in het werk om vrij te komen. Toen dat niet lukte, gaf zij in een brief aan kampcommandant Adam Grünewald (20 oktober 1902 Frickenhausen am Main) in een brief door dat er vrijgelaten vrouwen waren die weer onderduikers wilden helpen. Dat werd bekend bij de medegedetineerden, die daarop emmers water over haar heen gooiden en de matras uit haar bed haalden. De nacht moest zij in het dagverblijf doorbrengen. Nadat ze de volgende dag weer contact met de kampleiding had opgenomen, knipten twee vrouwen, Non Verstegen en Thea Breman, haar kaal. Ook dit briefde zij door. Grünewald plaatste Verstegen als strafmaatregel in cel 115 van de Bunker. Daarop verklaarden 89 vrouwen zich solidair met haar en ondertekenden zij een lijst. Op zaterdagavond 15 januari 1944 moesten de vrouwen op appel. Daarna werden 74 vrouwen in de 2,27 meter brede, 4,12 meter lange en 2,35 meter hoge cel 115 geperst. Commandant Grünewald trapte de deur met zijn laarzen dicht. De andere zestien vrouwen werden in cel 117 gestopt. In cel 115 zitten zoveel vrouwen, aldus het artikel van het Nationaal Monument Kamp Vught, 'dat de vrouwen die flauwvallen zelfs rechtop blijven staan. Later vertellen de vrouwen dat ze de hele nacht geschreeuwd, gebeden en gehuild hebben. Ook hebben ze geprobeerd hun kleren uit te trekken om enige frisse lucht langs hun lichaam te voelen gaan. Hun zweet reageert echter met de verse kalk in de muren, daardoor ontstaat er een chemische reactie. Als de vrouwen tegen de muur staan of proberen met hun tong het condens van de muren af te likken om enig vocht binnen te krijgen, krijgen zij brandplekken op hun lichaam. Sommige vrouwen zijn waanzinnig geworden tijdens deze nacht en hebben andere vrouwen gebeten. Weer andere vrouwen vertellen later dat ze een hand of voet langs hun lichaam voelden gaan en dat ze zich pas later realiseerden dat dit de laatste stuiptrekkingen zijn geweest van stervende vrouwen.' Toen de deur van de cel na veertien uur openging, buitelden de gevangenen naar buiten. Tien van de opgesloten vrouwen bleken te zijn gestorven. Een elfde vrouw overleed in mei 1944 mede als gevolg van de verschrikkingen in cel 115. Het Bunkerdrama ging zelfs de Duitse autoriteiten te ver. Grünewald werd vervangen en door een SS-rechtbank tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld. Heinrich Himmler maakte die straf weer ongedaan. Hij degradeerde hem tot gewoon soldaat. De ex-kampcommandant sneuvelde op 22 januari 1945 in het Hongaarse Veszprem. Dochter Bieneke de Bode kwam er pas begin jaren vijftig achter dat haar moeder een van de slachtoffers was geweest.
Mevrouw Bode is gecremeerd in het concentratiekamp Vught.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
- OGS Gedenkboek 36 - Amersfoort, Vught, Westerbork, Oorlogsgravenstichting.
Nationaal Monument Kamp Vught; Oortlogsgravenstichting; (voormalige) site Genver (familysearch.org); site wiewaswie.nl.