Bruin, de, Jan Christiaan
- Geboortedatum:
- 23 januari 1896 (Rijssen)
- Overlijdensdatum:
- 8 maart 1945 (Woeste Hoeve, gemeente Apeldoorn)
Biografie
Woonde in Rijssen, Holterstraatweg 153. Zoon van timmerman Simon Karel de Bruin (10 juni 1855 Epe - 26 september 1897 Rijssen) en Gezina Roosink (23 februari 1859 Rijssen – 10 maart 1950 Zwolle). Huwde op 30 oktober 1924 met Johanna Legtenberg (14 januari 1896 Rijssen - 25 juni 1973). Het echtpaar had twee kinderen. Loketbediende PTT. Lid verzet. Volgens Berends behoorde hij tot de LO en de LKP Rijssen/Wierden. Zijn woning fungeerde als centraal punt voor de inlichtingendienst van de kring Rijssen. De Bruin verschafte onderdak aan plaatselijk belangrijke verzetsstrijders (BS-commandant J. Vos en Busscher uit Goor, hoofd van de inlichtingendienst). Voorts stelde hij zijn huis beschikbaar als vergaderruimte. Het Sonderkommando-Bakker deed op de avond van 25 februari 1945 een inval in zijn woning en ontdekte Vos in diens schuilplek. Naast De Bruin, zijn zoon en onderduiker Vos werd ook verzetsman Dommerholt gearresteerd. Hij was ondergedoken bij de familie Seppenwolde aan de Akkerdijk in Rijssen. Dommerholt ging om een uur of acht naar zijn woning om kleren op te halen en wipte op de terugweg even bij De Bruin aan om te vernemen, of er nog nieuws was. Ongelukkigerwijs had hij belastend materiaal bij zich. Ook bij fotograaf Jan Zandvoort (2*) vond die avond een inval plaats. Op een vals persoonsbewijs was een door Zandvoort gemaakte pasfoto ontdekt. De arrestanten werden naar het gemeentehuis in Rijssen overgebracht, waar ze 's nachts zijn verhoord. Tijdens de verhoren werden ze behoorlijk mishandeld. De volgende dag kwamen ze door toedoen van de Wierdense landwacht in het huis van bewaring in Almelo terecht. Van het Sonderkommando had de SD in Almelo documenten gekregen die op het bestaan van een spionagenetwerk wezen. Zo waren tekeningen van Duitse stellingen gevonden, waarop de sterkte van de troepen en de naam van de commandant werden vermeld. Veel van de papieren waren ondertekend met 'Jan'. Kommandoführer Paul Hardegen van het Einsatzkommando Almelo gaf daarom Feldwebel Otto Merx opdracht om uit te zoeken wie die Jan was. Na de aanslag op Hanns Albin Rauter in de nacht van 6 op 7 maart 1945 werden in de buurtschap Woeste Hoeve 117 gevangenen als represaille doodgeschoten. Onder hen waren ook De Bruin, Dommerholt en Zandvoort, die door Hardegen als Todeskandidaten waren aangewezen. Dit tot grote ergernis van Feldwebel Merx, die nog niet klaar met zijn onderzoek was geweest. Op de glazen gedenkplaat van het monument Woeste Hoeve zijn de namen van de drie Rijssense verzetslieden gegraveerd.
(1*) Jan Hendrik Dommerholt (4 november 1917 Rijssen)
(2*) Jan Zandvoort (20 februari 1894 Rijssen).
Aanvankelijk begraven in een massagraf op Begraafplaats Heidehof in Ugchelen (Apeldoorn). Op 8 mei 1945 naast Jan Dommerholt en Jan Zandvoort herbegraven op de Algemene Begraafplaats in Rijssen, 1e klasse, vak V, rij C, grafnummer 8.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- Henk Berends, Woeste Hoeve 8 maart 1945, Uitgeverij Kok Voorhoeve, Kampen, 1995; C.B. Cornelissen, Sipo en SD in Twente 1940-1945, eigen uitgave, 2010; Oorlogsgravenstichting; Erelijst van Gevallenen 1940-1945; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakten 1349/1945 gemeente Apeldoorn en 141/1945 gemeente Rijssen); site genealogieonline.nl (genealogie Zwanepol).
- Gelderland
- Overijssel
- Laatste wijziging: 20-01-2020