Koele, Dirk
- Geboortedatum:
- 25 oktober 1892 (Zaandam)
- Overlijdensdatum:
- 8 maart 1945 (Wassenaar (Waalsdorpervlakte))
- Begraven op:
- Nederlands Ereveld Loenen te Loenen
Vak: D. Graf: 318.
Biografie
Woonde in 's-Gravenhage, Oudemansstraat 216. Zoon van Jan Koele (arbeider, 11 december 1861 Oostzaan – 21 februari 1938 Zaandam) en Aaltje Wals (dienstbode, 11 februari 1867 Ilpendam – 12 januari 1959 Zaandam). Gehuwd met Antje Kuijper (5 februari 1898 Wormerveer). Rechercheur eerste klasse Staatsrecherche. Lid verzet. Volgens het Dodenboek van het Oranjehotel zorgde hij ervoor dat illegale organisaties met elkaar in contact kwamen. Tot zijn verzetsactiviteiten behoorden voorts onder meer het vervalsen van persoonsbewijzen en het helpen van onderduikers. Op 23 februari 1945 werd hij door de politiemannen Zinkhaan, Neske en Bauer (1*) gearresteerd. Hij was thuis in de tuin aan het werk, toen hem werd gevraagd even mee te komen naar het hoofdbureau. Daar aangekomen gaf Bauer de chauffeur opdracht door te rijden naar de Scheveningse gevangenis, waar Koele als Deca (of Deka) is ingesloten, omdat zijn arrestatie niet mocht uitlekken. Diezelfde dag werd ook politierechercheur Johannes Hendrik Schouten opgepakt. De beide rechercheurs waren door V-Mann Adriaan Breed in een album met foto's van het Haagse politiepersoneel aangewezen. Kriminalkommisar Friedrich Frank (Kommando-Frank) had volgens de voor de Duitsers werkende politieman Krom (3*) verteld dat de rechercheurs van plan waren voor de Duitsers werkende politiemannen, onder wie Krom zelf en Osendarp, uit de weg te ruimen. Historicus Bart van den Boom noemt hen politierechercheurs met LO-contacten en linkt hen met de Haagse RVV-brigade, die in september 1944 tot stand kwam. Schouten overleefde de oorlog, maar Koele is op de Waalsdorpervlakte doodgeschoten als vergelding voor de aanslag op SS-Befehlshaber Hanns Albin Rauter in de nacht van 6 op 7 maart 1945 bij Woeste Hoeve. Postuum werd de politiefunctionaris het Verzetsherdenkingskruis toegekend.
(1*) Bauer is bijna een maand later in Den Haag door verzetsman Wolter Zandberg (15 juni 1924 's-Gravenhage) doodgeschoten in het pand Marconistraat (40), waar de Duitsers een inval hadden gedaan. Zandberg werd op zijn beurt door een collega van Bauer, Hans Erwin Krämer, dodelijk verwond.
(2*) Adriaan Breed (27 december 1920 Amsterdam – 16 december Winterswijk 1998), V-Mann, in juni 1948 door het Bijzonder Gerechtshof in Den Haag ter dood veroordeeld, begin 1950 gratie verleend, waarbij de doodstraf in levenslange gevangenisstraf werd omgezet.
(3*) Johannes Hendricus Christiaan Krom (14 maart 1916 Den Haag).
Begraven in een massagraf op de Waalsdorpervlakte. Later herbegraven op het Ereveld van de Oorlogsgravenstichting in Loenen.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- Dodenboek Oranjehotel, site Nationaal Archief/Oranjehotel (gahetna.nl); Nationaal Archief, Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging, inventarisnummer 76435, Adriaan Breed; Bart Erik van der Boom, Den Haag in de Tweede Wereldoorlog, tweede druk, SeaPress/Uitgeverij Lakerveld bv, Den Haag, 1995; site Erepeloton Waalsdorp; Oorlogsgravenstichting; voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensake 263/1945 gemeente Wassenaar); Digitale Stamboom (onder meer overlijdensakte B 4573/1945 gemeente 's-Gravenhage); site zoekakten.nl (familysearch.org); Gedenkboek Verzetsherdenkingskruis (met register dragers Verzetsherdenkingskruis), Samson Uitgeverij 1985.
- Noord-Holland
- Zuid-Holland
- Laatste wijziging: 10-12-2018