Barkema, Pieter Teeuwes
- Geboortedatum:
- 9 januari 1887 (Groningen, Nederland)
- Overlijdensdatum:
- 25 september 1944 (Westerbork, Nederland)
- Begraven op:
- Nederlandse Oorlogsgraven Begraafplaats Esserveld te Groningen
Vak: /OS.
Biografie
Woonde in Groningen, Mauritsstraat 20. Op een lijst van gevangenen die op de zolder van het Scholtenhuis hebben verbleven, staat als adres van de beide broers Zwanestraat 17. Zoon van voermansknecht Kornelis Barkema (7 oktober 1854 Adorp - 28 juni 1926 Groningen) en Anje Wieringa (26 februari 1856 Usquert - 11 juli 1942 Groningen). Procuratiehouder (boekhouder). Gereformeerd. De Oorlogsgravenstichting en de Erelijst van Gevallenenen geven aan dat beiden lid van het verzet waren, terwijl het Groningse verzetsarchief hen tot de Ordedienst schaart. Volgens Monique Brinks speelde een van de broers een ondergeschikte rol bij de Ordedienst en was de ander alleen maar gearresteerd, omdat ze samen een huis bewoonden. Pieter en Willem Barkema zijn met tien anderen op 25 september 1944 in Kamp Westerbork gefusilleerd.
De broers zijn gecremeerd in Kamp Westerbork. Na de oorlog vond begin november 1945 een symbolische bijzetting van één urn plaats op Begraafplaats Esserveld in Groningen.
Tijdens de bezetting sloten Pieter en Willem zich aan bij het verzet; beide bij de Ordedienst. Als gevolg van verraad door de Groningse advocaat Simon Redeker werden zij en tien andere verzetsmensen in september 1944 opgepakt en naar het Scholtenhuis in Groningen gebracht. Zij werden daar aan een ‘verscherpt verhoor’ blootgesteld. Daarbij werden martelingen niet geschuwd. Pieter en Willem Barkema werden op 25 september met tien anderen naar kamp Westerbork gebracht. Het hoofd van de Ordnungspolizei had een executiepeloton samengesteld, bestaande uit SD’ers en leden van de Ordnungspolizei. De verzetsmensen werden achter het crematorium doodgeschoten. Hun kostbaarheden werden afgenomen en in een grote envelop gedaan.
De lichamen zijn in het crematorium van het kamp verast door twee Joodse gevangenen. Zij verzamelden nog enige bezittingen van de overledenen en begroeven die in busjes achter crematorium. Ook hielden zij op een deur van het crematorium met een krijtje stiekem de data bij waarop de fusillades plaatsvonden en het aantal doden dat zij hadden gecremeerd. De beide gevangenen speelden hierbij met vuur, want kampcommandant Gemmeker had hen opgedragen dat er niets over mocht blijven van de executies.
Door hun heimelijk actie kon na de oorlog snel begonnen worden met de identificatie van de slachtoffers.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- Monique Brinks, Het Scholtenhuis 1940-1945, deel 1: Daden, Profiel Uitgeverij, Bedum/Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, 2009: Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen; voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakten 89/1945 gemeente Westerbork en 2753/1945 gemeente Groningen).
- Willem Barkema - Westerbork Portretten