Wo2Slachtoffers.nl

Veltman, Pieter

Geboortedatum:
10 mei 1918 (Dronrijp (nu: Dronryp))
Overlijdensdatum:
26 mei 1944 (Leeuwarden)

Biografie

Woonde in Dronrijp, nr. 266. Zoon van schipper Klaas Veltman (15 februari 1876 Menaldum – 14 mei 1950 Dronrijp) en Foekje Graat (13 juni 1881 Franeker – 28 mei 1968). Ongehuwd. Schipper/expediteur in het bedrijf van zijn vader. Rooms-Katholiek. Jacob van Althuis (1*), commandant van de Landwacht in zijn woonplaats Schingen, schoot Veltman op 20 mei 1944 met zijn dubbelloops jachtgeweer van dichtbij een lading hagel in de rechteroksel (2*). Hij was met enkele collega's op pad, onder meer om persoonsbewijzen te controleren en zwarthandel op het spoor te komen. Tegen middernacht zagen zij op de weg bij Dronrijp licht in een werkplaats branden. Toen zij die richting uit gingen, kwamen zij Pieter Veltman tegen, die zijn meisje had bezocht. Deze voelde begrijpelijkerwijs weinig voor contact met de landwachten en maakte rechtsomkeert. 'Halt, landwacht' werd hem een paar keer toegeschreeuwd. Veltman werd ingesloten en bleef staan. Hij moest zijn handen omhoog steken. Blijkbaar deed hij dat niet snel genoeg, want er klonk een schot. Het slachtoffer is ernstig gewond overgebracht naar het – niet meer bestaande – Sint Bonifatiushospitaal in Leeuwarden. Bij de wond trad infectie op, waardoor amputatie van de arm nodig was. Deze medische ingreep mocht evenwel niet baten. Zes dagen na het schietincident bezweek Veltman aan zijn verwondingen. Op de zitting van het Bijzonder Gerechtshof bleek in oktober 1947 dat Van Althuis niet gewend was om met een geweer om te gaan. Het schot dat het slachtoffer trof was het eerste dat hij afvuurde. Hij kwam bij de behandeling van zijn zaak terug op zijn verklaring bij de politie dat hij had geroepen: 'Handen op of ik schiet'. De vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie eiste een gevangenisstraf van tien jaar. Twee weken later volgde een veroordeling tot acht jaar.
(1*) Gardenier Jacob van Althuis (10 november 1891 Schalsum – 27 juni 1948 Westerbork).(2*) Over Van Althuis werd niet alleen negatief geoordeeld. De Heerenveensche Koerier in het rechtbankverslag: 'De manier, waarop deze Landwacht daar (in zijn woonplaats, red.) is opgetreden steekt over het algemeen genomen zeer gunstig af bij hetgeen men anders over die gedragingen te horen krijgt. Van Althuis verstrekte bijvoorbeeld wel melk aan melkhalers en van terreur en mensen ophalen is nooit sprake geweest.'

Begraven op het Rooms-Katholieke Parochiekerkhof in Dronrijp.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
Jack Kooistra, Een laatste saluut. Fryslân in de oorlog, Penn Communicatie, Leeuwarden, 2005; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensakte 48/1944 gemeente Menaldumadeel); site graftombe.nl; Aantal vrij zware gevallen berecht, Friesch Dagblad, 22 oktober 1947, site delpher.nl; Zijn eerste schot!, Nieuwsblad van Friesland, 22 oktober 1947, site delpher.nl; Als een hond neergeschoten, De Heerenveensche Koerier, 22 oktober 1947, site delpher.nl; Landwachter schoot Pieter Veltman neer, Leeuwarder Courant, 22 oktober 1947; Uitspraken, Leeuwarder Courant, 4 november 1947, site delpher.nl; Sententies, Friesch Dagblad, 5 november 1947, site delpher.nl.