Zoete, de, Pieter Nicolaas
- Geboortedatum:
- 17 juni 1922 (Loosduinen)
- Overlijdensdatum:
- 31 juli 1942 (Amsterdam)
Biografie
Woonde in Loosduinen, Emmastraat 56. Zoon van Johan Willem Hendrik de Zoete (19 september 1894 Loosduinen - 1 oktober 1970) en Maria Laurina Kraak (25 januari 1892 Nieuw-Beijerland - 7 maart 1958 's-Gravenhage). Ongehuwd. Bakkersbediende. Lid verzet. De Zoete heeft twee pogingen ondernomen om via Frankrijk, Spanje en Portugal naar Engeland uit te wijken. In de herfst van 1940 vond zijn familie op zekere dag in de schuur waar hij 's morgens zijn fiets had weggehaald een pakje met zijn schone werkkleding en een brief. Daarin stond onder meer: 'Wanneer jullie deze brief lezen zit ik al ergens hier zeer ver vandaan.' Hij maakte tijdens zijn eerste tocht kennis met Nicolaas Rijsdijk (1*) uit Zwijndrecht, die in de beginperiode van de bezetting meerdere reizen naar Frankrijk heeft gemaakt. Terug in ons land bracht Rijsdijk de groeten van Piet over aan diens ouders. Bij zijn volgende 'Frankrijkreis' zorgde hij ervoor dat De Zoete weer in Nederland terugkwam. Rijsdijk had in zijn woonplaats contact met een verzetsorganisatie. De Zoete verklaarde zich bereid voor die verzetsgroep een geheime boodschap in een rubberen omhulsel in een vulpenhouder naar een adres in Vichy te brengen. Samen met Rijsdijk overschreed hij op 12 mei 1941 de Belgisch-Nederlandse grens. In Baisieux vlak bij de Frans-Belgische grens gingen zij uiteen. Rijsdijk adviseerde zijn kompaan, hoe hij het beste kon reizen en keerde naar ons land terug. De Zoete werd ten zuiden van Moulins bij de demarcatielijn opgepakt. Hij verbleef van 1 juni 1941 tot 13 juni 1942 in de Scheveningse gevangenis (Oranjehotel). In een villa aan de Verlengde Tolweg in Den Haag stonden De Zoete en Rijsdijk op 17 maart 1942 voor de eerste keer voor het Gericht des Marinebefehlhabers in den Niederländen terecht. Voor het plan van De Zoete om naar Engeland te gaan eiste de aanklager de doodstraf. Het overbrengen van een verboden bericht achtte de Duitse officier van justitie een gevangenisstraf van 2,5 jaar waard. Het Marinegericht veroordeelde De Zoete tot een tuchthuisstraf van drie jaar dan wel drie jaar en zes maanden (2*), terwijl Rijsdijk de doodstraf kreeg. Het vonnis werd evenwel vernietigd. In tweede instantie legden de marinerechters De Zoete, die op 13 juni 1942 naar Utrecht was overgebracht, vijf jaar tuchthuisstraf op. Opnieuw volgde echter vernietiging van de uitspraak. De Zoete, die op 2 juli 1942 naar Amsterdam was vervoerd, zag zich bij de derde behandeling van zijn zaak tot de doodstraf veroordeeld. Die straf was er ook andermaal voor Rijsdijk. De beide jongemannen werden op 31 juli 1942 samen met vier andere verzetsmannen (3*) in Amsterdam gefusilleerd. Na de oorlog schreef de Amsterdamse advocaat Tom Schadd, die De Zoete had verdedigd, aan de nabestaanden: 'De kalmte en kracht, waaronder Piet gedurende zijn proces zijn lot heeft aanvaard, vol vertrouwen op een betere toekomst hebben mij niet alleen met groote bewondering maar ook met warme sympathie voor hem vervuld....................... Ik bewaar aan Piet een herinnering als aan een flinken sympathieken kerel, die in zware tijden door bittere en noodlottige ervaring gerijpt, door zijn houding een voorbeeld voor ons allen is geworden.' Zie verder Rijsdijk, Nicolaas.
(1*) Nicolaas Rijsdijk (14 augustus 1919 (Rotterdam).
(2*) In het juridische advies over de uitgesproken vonnis noemt de Kriegsgerichtsrat een straf van drie jaar en zes maanden. In de bijdrage over De Zoete op de site van de Oorlogsgravenstichting is sprake van drie jaar tuchthuisstraf.
(3 *) Johannes Franciscus Josephus Damm (31 augustus 1885 Utrecht), Kees Vermaat (7 mei 1918 Apeldoorn), Gilles Pieter Duuring (13 februari 1907 's-Gravenhage) en Johannes Adrianus Bazuin (16 februari 1906 Rotterdam)
De Zoete en Rijsdijk zijn nog op 31 juli 1942 verast in crematorium Westerveld in Driehuis-Velsen. De as werd aan Duitse militairen meegegeven in urnen, waarvan de nummers van 13471 tot 13476 liepen. Na de oorlog zijn de urnen teruggevonden in Osnabrück. De urn met de as van De Zoete is bijgezet op het Nieuwe Gedeelte van de Nederlands Hervormde Begraafplaats Abdijkerk, 1e klasse rij C, grafnummer 33.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- NIOD, 001 Wehrmachtbefehlshaber in den Niederländen, 4.1.1.4 Gericht des Marinebefehlshabers in den Niederlanden, 788 P. de Zoete e.a. Feindbegünstigung; Dodenboek Oranjehotel, site Nationaal Archief/Oranjehotel (gahetna.nl); Archief Jack Kooistra; Oorlogsgravenstichting (met inbegrip E.P Weber, Gedenkboek van het Oranjehotel: onze gevallen verzetshelden, celmuren spreken, gevangenen getuigen en boekje Familie Piet de Zoete); Erelijst van Gevallenen 1940-1945; site wiewaswie.nl; Digitale Stamboom/Gemeentearchief Den Haag.
- Noord-Holland
- Zuid-Holland
- Laatste wijziging: 16-01-2021