Wo2Slachtoffers.nl

Groenendijk, Hermanus Adrianus

Geboortedatum:
10 mei 1925 (Rotterdam)
Overlijdensdatum:
13 september 1944 (Koog aan de Zaan)

Biografie

Woonde in Rotterdam, Abraham Kuyperlaan 78a. Zoon van Hermanus Adrianus Groenendijk (schilder, 19 juni 1886 Rotterdam en Petronella Elisabeth Anthonia de Jong (10 oktober 1892 Bergen op Zoom). Ongehuwd. Bode bij de Recherche Centrale. Hij schaakte bij de Amsterdamse vereniging A.P.G.S. Lid verzet. Hij maakte deel uit van de KP-Zaanstreek. Groenendijk hield zich onder meer bezig met hulp aan gestrande geallieerde piloten. Op maandag 11 september 1944 werd de Amerikaanse bommenwerper Betty Jane (1*) bij Hannover door Duits luchtafweergeschut (Flak) geraakt. Omdat werd gevreesd dat het vliegtuig Engeland niet zou halen, sprongen negen bemanningsleden er boven de Zaanstreek uit. Ze kwamen allemaal veilig op de grond terecht. Het verzet zorgde ervoor dat ze konden onderduiken. De Duitsers hadden de parachutes echter naar beneden zien komen en eisten van het verzet dat de Amerikanen zouden worden uitgeleverd. Toen dat in hun visie niet tijdig genoeg geschiedde, zijn Groenendijk, Johannes de Barbanson, Gerrit Verdonk en Pieter Hartog (2*) twee dagen later om vier uur 's middags op de Leeghwaterweg in de onmiddellijke nabijheid van de Zaanse Schans gefusilleerd. Van Duitse zijde werd zelfs het dreigement geuit dat er in de Zaanstreek honderd of honderdvijftig mensen zouden worden doodgeschoten, als de Amerikanen niet tevoorschijn kwamen. Het verzet besloot toen om drie bemanningsleden van de bommenwerper uit te leveren. Uiteindelijk werden nog drie van hun collega's krijgsgevangen genomen. De resterende drie wisten uit handen van de Duitsers te blijven. Alle negen bemanningsleden overleefden de oorlog. Co-piloot majoor John R. Dowswell was niet uit het oorlogsvliegtuig gesprongen. Hij slaagde erin met de Betty Jane naar de Engelse thuisbasis terug te keren. Groenendijk, De Barbanson en Hartog waren op 11 september 1944 in Wormerveer door leden van de Landwacht gearresteerd. In hun bootje bevond zich belastend materiaal. Bij Verdonk was een parachute van een van de Amerikanen gevonden. De namen van de vier mannen staan op het herdenkingsmonument aan de Leeghwaterweg.
(1*) De Betty Jane was een B-24J Liberator van de 8th Air Force van 389th Bomb Group (H) van het 565th Bom Squadron.
(2*) Johannes Petrus de Barbanson (29 augustus 1919 Amsterdam), Pieter Hartog (22 oktober 1919 Krommenie) en Gerrit Verdonk (11 augustus 1889 Koog aan de Zaan).

Gecremeerd op 16 september 1944 onder nummer 16214 in crematorium Westerveld in Driehuis. Zijn as is verstrooid in het Vijverpark bij het crematorium.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
- OGS Gedenkboek 36 - Amersfoort, Vught, Westerbork, Oorlogsgravenstichting.
Merel Kan & Piet Bakker, Monumenten spreken, getuigen bij Zaanse oorlogsmonumenten, Stichting Uitgeverij Noord-Holland in samenwerking met Stichting Monumenten Spreken, 2015, pag. 66-67; Oorlogsmonument in het Koogerpark, blog op site historischeverenigingkoogzaandijk.nl; A.M. Overwater, De Rotterdamse gevallenen van het verzet 1940-1945, eigen uitgave, Barendrecht, 1997; Monument Omgekomen Verzetsstrijders, site nl.tracesofwar.com; site 4en5mei.nl; LO/LKP, Het Grote Gebod; Nationaal Archief, Den Haag, Bureau/Sectie Gravendienst van de Afdeling Sociale Zaken van het Ministerie van Oorlog/Defensie, Dienst Identificatie en Berging (DIB) van de Koninklijke Landmacht, nummer toegang 2.13.5220, inventarisnummer 262; Oorlogsgravenstichting; voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl/Digitale Stamboom (waaronder overlijdensakten 395/1944 gemeente Zaandam en 537 s2-016/1944 gemeente Rotterdam).