Wo2Slachtoffers.nl

Broek, van den, Cornelius

Geboortedatum:
21 juli 1907 (Heer, gemeente Heer en Keer)
Overlijdensdatum:
12 maart 1945 (Rotterdam)
Begraven op:
Nederlands Ereveld Loenen te Loenen
Vak: E. Graf: 812.

Biografie

Woonde in Rotterdam, Hoflaan 134b. Zoon van Johannis van den Broek (16 augustus 1870 Oud en Nieuw Gastel – 8 juli 1945 Maastricht) en Cornelia de Jongh (16 februari 1873 Steenbergen N.B. – 11 januari 1954 Utrecht). Gehuwd op 19 december 1928 in Amsterdam met Else Marie Karoline Jalass (3 april 1903 Muchon, Mecklenburg, Dld.). Het echtpaar had drie kinderen.

Korporaal der mariniers/opperwachtmeester Staatspolitie. Hij kwam als gedemobiliseerde militair bij de politie en woonde in een dienstwoning boven het politiebureau Hoflaan. Rooms-Katholiek. Lid verzet behorend tot de KP-Jos, onderdeel KP-Rotterdam. Hij werkte onder de schuilnaam Kees.

Zijn chefs stelden hem in staat om veel illegaal werk te verrichten. Op zijn dienststaten stond steeds het woord 'commissie' vermeld. 'Hij kon rommelen wat hij wilde', constateert Frank van Riet in zijn studie over de Rotterdamse politie in de Tweede Wereldoorlog, 'en deed dat op een heel bijzondere wijze. Het betrouwbare personeel van het bureau Hoflaan kreeg tijdens de bezetting onderricht in het bedienen van de stengun.

Deze wapens waren door geallieerde vliegtuigen in de omgeving Bergschenhoek-Bleiswijk gedropt en per schip over de Rotte naar Rotterdam gebracht. De wapens die door de politiemensen van het bureau Hoflaan werden gebruikt, waren in de kelder van het bureau verborgen. Van den Broek wist daarvan.'

Wellicht heeft het veelvuldig gebruik van de aanduiding 'commissie' zijn ondergang ingeluid, want op zekere dag verscheen de gehate commandeur van de Ordepolitie, de SS'er majoor Tetenburg (1*), op het politiebureau aan de Hoflaan. Van Riet veronderstelt dat hij achterdocht moet hebben gekregen en mogelijk door verraad wist wat zich op de bureaus Boezemsingel en Hoflaan afspeelde. (2*)

In ieder gevolg volgde heel snel op 28 februari 1945 een inval van de Sicherheitspolizei in Van den Broeks woning. Bij de huiszoeking werd een Duits geweer aangetroffen, waarna de politieman werd gearresteerd en voor verhoor werd overgebracht naar de Aussenstelle.

Het verzet vreesde dat hij zou worden gemarteld en dan zou doorslaan. Daarom haalden nog diezelfde nacht leden van de KP-groep Jos en enkele politiemensen
de wapens uit de kelder van het bureau Hoflaan en verborgen die op een andere plek.

De haast was bepaald niet overbodig, want al heel kort daarna verschenen de Duitsers in het politiebureau Hoflaan. Ze gingen rechtstreeks naar de kelder. Wapens troffen zij niet aan, maar wel een busje geweerolie. Ondanks gevloek en gedreig kwamen zij niets aan de weet. Enige politiemensen lieten het niet op mogelijk tweede Duits bezoek aankomen en doken onder.

Van den Broek werd overbracht naar het Oranjehotel in Scheveningen. Als represaille voor het doodschieten van de Duitse Sipo-medewerker Römer en de Nederlandse SS'er Koster op 5 maart 1945 is hij een week later op de Pleinweg in Rotterdam gefusilleerd.

(1*) Jacobus Christiaan Tetenburg (18 mei 1901 Utrecht).
(2*) Deze lezing verschilt van die van Overwater. In zijn visie is Van den Broek gearresteerd 'door verraad van een politieofficier, die later werd geliquideerd.' Overwater doelt hier onmiskenbaar op Tetenburg, die op 31 maart 1945 door het verzet is doodgeschoten.

Begraven op 17 maart 1945 op Begraafplaats Crooswijk in Rotterdam, vak D, grafnummer 2722, Herbegraven op 24 oktober 1945 op Begraafplaats Crooswijk, vak IJ, grafnummer 1001.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
Frank van Riet, Handhaven onder de nieuwe orde. De politieke geschiedenis van de Rotterdamse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog, Aprilis, Zaltbommel, 2008 (Van Riet baseert zijn lezing over Van den Broek op: A. van Vliet, Voormalig bureau Hoflaan; haard van verzet, Korpscourant gemeentepolitie Rotterdam, 3 mei 1991); A.M. Overwater, De Rotterdamse gevallenen van het verzet 1940-1945, eigen uitgave, Barendrecht, 1997; Rogier van Aerde e.a., Het Grote Gebod. Gedenkboek van het verzet in LO en LKP, deel I en II, J.H. Kok NV, Kampen en H. Nelissen, Bilthoven, meerdere drukken; Oorlogsgravenstichting; Erelijst van Gevallenen 1940-1945; site wiewaswie.nl (waaronder overlijdensacte 3415/1945 gemeente Rotterdam).