Kramer, Jan
- Geboortedatum:
- 21 mei 1882 (Rotterdam)
- Overlijdensdatum:
- 3 februari 1945 (Groningen)
Biografie
Woonde in Groningen, Martinikerkhof 10. Zoon van arbeider Jan Kramer (22 april 1838 Groningen - 25 mei 1929 Groningen) en Arentje Heijligers (26 oktober 1852 Farnsum, gemeente Delfzijl - 5 september 1923 Groningen) (1*). Huwde op 24 augustus 1911 met Fennechien Brinckman (22 augustus 1885 Groningen - 28 mei 1963 Haren). Behanger/conciërge gemeentewerken. Nederlands Hervormd. Lid verzet, behorend tot de KP-Groningen II. Kramer beheerde een wapendepot van de KP-Groningen II. Brinks meldt dat op de avond van 3 februari 1945 een inval plaatsvond in het tijdelijke Gemeentelijk Bouwbedrijf aan het Martinikerkhof 10, omdat er onderduikers zouden zitten. Die waren tijdig gevlucht, maar in de kelder van het pand werden wel dekens en andere spullen aangetroffen. De Sipo hield conciërge Kramer ervoor verantwoordelijk dat de kelderruimte als schuilplek was gebruikt. Geoordeeld werd dat het Niedermachungsbefehl – 'omlegbevel' – van toepassing was (2*). In opdracht van Lehnhoff (3*) kreeg de Nederlandse SD-medewerker Mijndert Vonk (4*) opdracht Kramer meteen dood te schieten. De inval was het gevolg van andere arrestaties. Postuum is Kramer het Verzetsherdenkingskruis toegekend.
(1*) De achternaam van zijn moeder wordt bij de geboorteaangifte geschreven als Heiligers. Haar vader ondertekent de akte ook als Heiligers. In latere akten is als achternaam Heijligers opgenomen.
(2*) Mensen die onder de Duitse definitie vielen van 'terroristen en saboteurs', verzetsmensen dus, konden bij ontdekking op heterdaad direct door elke Duitse soldaat of politieman worden doodgeschoten.
(3*) SS-Hauptscharführer Friedrich Lehnhoff (11 augustus 1906 Mehle – geëxecuteerd 24 juli 1950 Groningen)
(4*) Polizeiangestellter Mijndert Vonk (1919) werd door de Groninger kamer van het Bijzonder Gerechtshof veroordeeld tot de doodstraf. De Bijzondere Raad van Cassatie bevestigde dat arrest, maar hij kreeg gratie.
Begraven op Zuiderbegraafplaats in Groningen, koopgraf, 4e klasse, vak 4, rij 25, grafnummer 2.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- Monique Brinks, Het Scholtenhuis 1940-1945, deel 1: Daden, Profiel Uitgeverij, Bedum/Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, 2009; Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen; Nationaal Comité Verzetsherdenkingskruis/C.C van den Heuvel, W.J.C. Tensen (samenstellers), Gedenkboek Verzetsherdenkingskruis, waarin opgenomen Register Dragers Verzetsherdenkingskruis, Samson Uitgeverij, 1985; A.M. Overwater, De Rotterdamse gevallenen van het verzet 1940-1945, eigen uitgave, Barendrecht, 1997; Oorlogsgravenstichting; voormalige site Genlias/site wiewaswie.nl/site Alle Groningers (waaronder overlijdensakte 276/1945 gemeente Groningen); Stadsarchief Rotterdam. Over Vonk: Monique Brinks, Het Scholtenhuis 1940-1945, deel 3b: Berechting, Profiel Uitgeverij, Bedum/Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen, 2015.
- Groningen
- Laatste wijziging: 31-07-2021