Herz, William
- Geboortedatum:
- 1 november 1898 (Aachen (Dsl))
- Overlijdensdatum:
- 30 januari 1944 (Idzega, gemeente Wymbritseradeel)
Biografie
Woonde in Amersfoort, Langestraat 54. Huwde met Hanna Guttmann (25 mei 1895 Berlijn, Dsl. - 30 januari 1944 Idzega). Het echtpaar had één dochter. Het verzet en de gemeente zaten in de maag met het grafopschrift voor dit geliquideerde joodse echtpaar. Omdat aan de dochter was medegedeeld dat haar ouders door de Duitsers waren gedood, stelde zij de tekst 'Beiden onbarmhartig door de nazi's op weg naar Westerbork doodgeschoten wegens hun Israëlitische geloof op 30-1-1944' vast. Een leugen om bestwil, die in 1983 door oorlogsvorser Jack Kooistra werd ontdekt. Bij dit onderzoek kwam aan het licht dat ds. Lourens Touwen uit Makkum aan de tot de Franeker marechaussee behorende Gerben Oppewal en een tweede verzetsman vroeg om een joods echtpaar te liquideren. Op het postkantoor in Franeker had een medewerker van het verzet een brief van het paar aan de Ortskommandant onderschept. Daarin noemde zij een paar namen van belangrijke verzetsmensen. Omdat het duidelijk als joods herkenbare stel ondanks diverse waarschuwingen regelmatig op straat liep en dit levensgevaarlijke gedrag ook bedreigend was voor verzetslieden, werd besloten hen te elimineren. Kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was het echtpaar vanuit Duitsland in IJmuiden terechtgekomen. Daarna dreven ze een vishandel in Amersfoort. Toen de Jodenvervolging in Nederland begon, dook het gezin onder. Mevrouw Herz kreeg onderdak bij de familie Lutgendorff in Makkum. Geplaagd door heimwee werd de familie herenigd bij Siebren Bakker en diens vrouw Jantje Deinum aan de Riegeweg in Pingjum. Dominee Touwen had dit geregeld. Op den duur werd de druk voor het gezin Bakker echter te zwaar, mede omdat Herz niet gemakkelijk in de omgang was. Dominee Colenbrander van Tzum vond in zijn woonplaats bij de families R. de Vries en S. L. Greidanus een nieuw onderdak voor het echtpaar Herz. Dochter Sylvia bleef in Pingjum. Een familiekoerier zorgde voor schriftelijk contact tussen ouders en dochter. Dochter Sylvia brengt het verzet in haar herinnering niet met de dood van haar ouders in verband.
Herz is samen met zijn vrouw begraven op de algemene gemeentelijke begraafplaats in Sneek, perk 8, nr. 4200.
Per aangetekende brief d.d. 11 augustus 1953 schreef de gemeente Wymbritseradeel aan dochter Sylvia Minna Saphir-Herze in het Israëlische Givataim dat de politiedeskundige pathaloog-anatoom de lijkschouwing had uitgevoerd. In de door het Nederlandse Rode Kruis verzegelde envelop werden de op de lichamen gevonden eigendommen van haar ouders toegezonden. Die bestonden uit twee gouden ringen, een heren polshorloge, twee manchetknopen, een boordenknoopje, twee broches, een portemonnee en twee linnen zakjes. Het op de slachtoffers gevonden geldbedrag van 154,85 gulden is aangewend tot gedeeltelijke dekking van de begrafeniskosten ten bedrage van 217,60 gulden. Het tekort kwam ten laste van de gemeente Wymbritseradeel. 'De Burgemeester verzocht mij U te vragen of het U mogelijk is dat bedrag aan de gemeente te restitueren', schreef de toenmalige directeur van het Informatie Bureau van het Nederlandsche Rode Kruis J. van de Vosse aan de dochter.
Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!
Bronnen
- Informatie:
- - Archief Kooistra