Wo2Slachtoffers.nl

Kloeg, Reinier David

Geboortedatum:
23 februari 1908 (Rotterdam)
Overlijdensdatum:
15 maart 1944 (Utrecht (Fort De Bilt))

Biografie

Woonde in Rotterdam, Bleiswijkstraat 27a. Zoon van Paulus Hendricus Kloeg (10 januari 1883 Delft - 5 mei 1959 Rotterdam) en Adriana Johanna Josephina Antonia – Sjaan – Hijmans (1 oktober 1884 Rotterdam - 3 oktober 1971 Breda). Ongehuwd. In 1933 trad hij in een klooster onder de naam Suitbertus. Hij volgde zijn priesteropleiding in België. Met de Benedictijnse kloostergemeenschap uit Loppem (bij Brugge) ging hij naar Zuid-Frankrijk. Na het bombardement op Rotterdam reisde hij op eigen houtje naar zijn geboorteplaats. Met de naar België teruggekeerde abt, die dit niet op prijs stelde, kreeg hij het aan de stok. Dat was voor hem reden om een ander klooster op te zoeken. Toen hij illegaal werk ging doen, was de nieuwe abt bang voor Duitse represailles. Dat leidde tot zijn vertrek naar het Trappistenklooster De Achelse Berg nabij de Nederlands-Belgische grens. Ook hier verbleef hij maar kort. Kloeg was met de Deilse burgemeester mr. Willem Marinus Kolff (1*) en de Haagse ambtenaar Johannes C. Wannée (2*) een van de initiatiefnemers van de groep Luctor et Emergo, die in april 1943 Fiat Libertas ging heten (3*). Hij hield zich bezig met inlichtingenwerk (spionage) en het wegsluizen van neergeschoten geallieerd vliegtuigpersoneel, Engelandvaarders en joden. Hij was, schreef Cammaert, auteur van het standaardwerk over het verzet in Zuid-Limburg, 'opvallend inventief' bij het zoeken naar verbindingen met Zwitserland en Spanje. 'Hij heeft in de jaren van zijn activiteit baanbrekend werk verricht en werd door diegenen, die hem kenden en met hem hebben gewerkt, als een der steunpilaren van het verzetswerk beschouwd', vermeldt de motivering van het Koninklijk Besluit nr. 34 d.d. 22 december 1951, waarbij hem postuum het Bronzen Kruis werd toegekend. Volgens Eduard Veterman (4*) merkte een bisschop eens op, dat Kloeg 'beter met een revolver kon omgaan dan met een rozenkrans.' Eind april 1943 werd hij gearresteerd (5*). In november 1942 was Johan Kwak (6*), die voor de verzetsgroep als koerier tussen Nederland en Perpignan optrad, door eigen onvoorzichtigheid opgepakt. Volgens Cammaert kan het niet anders dan dat Kwak onder Duitse pressie is bezweken en na een half jaar alsnog een bekentenis heeft afgelegd. De geestelijke nam alle schuld op zich en redde daardoor Mathieu Beelen uit Tungelroy, zijn belangrijkste medewerker, van de dood (7*). Hij zat eerst in de Scheveningse gevangenis (Oranjehotel) en later in de Utrechtse gevangenis aan het Wolvenplein. Kloeg en koerier Kwak werden op 15 februari 1944 in Utrecht door een Duits Feldgericht ter dood veroordeeld (8*). Een maand later is Kloeg in Fort de Bilt om zeven uur 's morgens gefusilleerd. Die dag werd ook Pieter van Dranen (9*) in het fort geëxecuteerd. In Hoogvliet is de Reinier Kloegstraat en in Best de Pater E.D. Kloegstraat naar de Rotterdamse verzetsman vernoemd. Zijn naam prijkt op het herdenkingsmonument in Fort de Bilt.
(1*) Mr. Willem Marinus Kolff (6 februari 1882 Deil), verzetsgroep Ordedienst), op 8 augustus 1942 bij thuiskomst gearresteerd, overleden op 25 januari 1944 in concentratiekamp Sonnenburg (nu Slonsk, Polen).
(2*) Ambtenaar bij het rijksbureau voor de voedselvoorziening in oorlogstijd.
(3*) De naamswijziging geschiedde op verzoek van het Bureau Inlichtingen in Londen, omdat er al een andere organisatie was, die naar de naam Luctor et Emergo luisterde.
(4*) Elias – Eduard – Veterman (9 november 1901 Den Haag), schrijver van vijftien romans en dertig toneelstukken, vervalste identiteitspapieren en andere documenten voor de verzetsgroep, is – volgens Wikipedia na verraad – in 1943 door de Duitsers gearresteerd, kreeg de doodstraf en afgevoerd naar Lüttringhausen, waar de Amerikanen hem bevrijdden, in 1946 met zijn echtgenote bij een verkeersongeval bij Laren om het leven gekomen. _
(5*) Eerdere publicaties – Overwater en Brug – meldden dat Kroeg al in februari 1943 in zijn ouderlijke woning was gearresteerd. Brug opperde dat dit vermoedelijk het gevolg was van het 'doorslaan' van een van de contactmannen.
(6*) Johan Adriaan Kwak (1 augustus 1920 Ede), kantoorbediende in Den Haag.
(7*) Mathieu H.L. – Tjeu – Beelen (13 april 1919 Weert – 18 november 1997 Weert).
(8*) Kwak kwam in concentratiekamp Bergen-Belsen om. Als overlijdensdatum wordt 31 mei 1945 vermeld. De genoemde datum geeft aan dat niet bekend is wanneer Kwak precies is overleden.
(9*) Pieter Jacobus van Dranen (21 mei 1890 Utrecht), publicist, beticht van een aanslag op een Duitse militair.

Op grond van een lijst van gefusilleerde personen, die in Driehuis zijn verast, moet worden aangenomen dat Kloeg en Van Dranen nog dezelfde dag in crematorium Westerveld zijn gecremeerd onder de nummers 15536 en 15537. De urnen met as moesten worden afgestaan aan Duitse militairen. Ze zijn nooit weer teruggevonden.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Bronnen

Informatie:
- OGS Gedenkboek 36 - Amersfoort, Vught, Westerbork, Oorlogsgravenstichting.
(voornamelijk gebaseerd op) dr. Fred (A.P.M.) Cammaert, Het Verborgen Front. Een geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog, Eisma BV, Leeuwarden/Mechelen, 1994; W.A. Brug, Hun Naam leeft voort...! Oorlogsslachtoffers verleenden hun naam aan straten en gebouwen, Repro Holland BV, Alphen aan den Rijn, 1989; A.M. Overwater, De Rotterdamse gevallenen van het verzet 1940-1945; A.M. Overwater, De gevallenen in de forten van Utrecht 1942-1945; Dodenboek Oranjehotel, site Nationaal Archief/Oranjehotel (gahetna.nl); site onderscheidingen.nl; dr. L. de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 6 juli'42-mei'43, Eerste helft, Staatsuitgeverij, 's-Gravenhage, 1975, pag 137-138; Harry Seevens en Paul Lammeretz, Het verzet van Tjeu Beelen (Tjeu van Diekse) in de Tweede Wereldoorlog, site erfgoedtungelroy.nl; Nationaal Archief, Den Haag, Bureau/Sectie Gravendienst van de Afdeling Sociale Zaken van het Ministerie van Oorlog/Defensie, Dienst Identificatie en Berging (DIB) van de Koninklijke Landmacht, nummer toegang 2.13.5220, inventarisnummer 262 (Lijst van gefusilleerden e.a., die tijdens de oorlog 1940-1945 in het crematorium te Velsen zijn verast); Oorlogsgravenstichting; site wiewaswie.nl; site myheritage.nl; geneologieonline.nl/site collectie-delft-nl (bidprentje Kloeg sr.).